Dutch publications

This is a list of publications for secondary school physics education. The list is not complete, other relevant publications are listed under the research/publications tab.

2024

• Eenvoudig online boeken maken met Jupyter Book
  NVOX 49(8), 22-23
  C.F.J. Pols & T. Idema
  
  Het maken van modern lesmateriaal vereist tools die optimaal gebruik maken van interactieve elementen. De waarde van dat materiaal stijgt wanneer het makkelijk inzetbaar, aanpasbaar en te delen is. In dit artikel bespreken we de tool Jupyter Book, waarmee pagina’s met instructies eenvoudig worden gecombineerd in een interactief en toegankelijk document (website) met de mogelijkheid voor het opnemen van vergelijkingen en visualisaties.



• Leren onderzoeken
  NVOX 49(6), 50-51
  C.F.J. Pols
  
  Begin 2023 verdedigde ik mijn proefschrift Development of a teaching-learning sequence for scientific inquiry through argumentation in secondary physics education. In het proefschrift staat 'leren onderzoeken' centraal. Vragen die naar voren komen zijn: Wat willen we dat leerlingen leren? Wat houdt een goed (natuurkundig) experimenteel onderzoek precies in? Welke rol speelt argumentatie daarin?

2023

• ShowdeFysica 3
  NVON: Nederlandse Vereniging voor Onderwijs in de Natuurwetenschappen
  Frederik, I., van den Berg, E., , Dekkers, P., Pols, F., Sonneveld, W., Spaan, W., van Veen, N., Staderman, K.



• De radioactiviteit van fruit
  NVOX 48 (8), 52-53.
  C.F.J. Pols, N. Zwinkels, S. Bulcke
  
  Als afsluiter van het eerstejaars natuurkunde practicum aan de TU Delft voeren studenten een eigen onderzoek uit. Een opvallend onderzoek dit jaar richtte zich op de radioactiviteit van fruit. Gezamenlijk doen we verslag.



• Melk in je koffie
  NVOX 48 (5), 12-14.
  A. Mooldijk, C.F.J. Pols
  
  In 1999 stond in de NRC een column van Karel Knip over de vraag uit de wetenschapsquiz of je direct een wolkje melk in je koffie moet doen als de bel gaat of dat je dat beter kunt doen als je terugkomt van de buitendeur. De column geeft een mooi beeld van wat er allemaal kan komen kijken als je wat dieper op de vraag ingaat. Er blijken veel mogelijkheden te zijn om ook in de klas met deze vraag aan de slag te gaan!



• De natuurkunde van Spiderman
  NVOX 48 (4), 34-35.
  C.F.J. Pols
  
  In filmscenes gebeuren regelmatig dingen waarvan niet meteen duidelijk is of het in het echt ook kan. Op de WND-conferentie van 2014 liet ik een samengestelde korte film zien waarbij steeds de vraag was: komt wat we zien in de filmscene overeen met de gebeurtenis zoals deze in het echt zou plaatsvinden? De vraag ‘is dit echt of worden we genept?’ is een leuke en uitdagende vraag voor leerlingen waarbij ze natuurkunde moeten gebruiken om de vraag te beantwoorden. De Spidermanfilms bieden tal van scenes waarin deze vraag gesteld kan worden.

2022

• Proeven (v/a)an vroeger
  NVOX 47 (10), 286-286.
  C.F.J. Pols
  
  In het magazijn van het natuurkundig practicum van de TU Delft staat een rijke historie aan instrumenten en experimenten opgeslagen. Toen ik drie dezelfde opstellingen tegenkwam maakte ik een ‘reis naar het verleden’ in een poging het experiment in ere te herstellen.

2021

• Practica bij de valbeweging
  NVOX 46 (10), 34-35.
  C.F.J. Pols
  
  Een experiment waarin de zwaartekrachtsversnelling centraal staat komt in bijna ieder jaar wel terug. Ik beschrijf hoe onderzoek naar de bijbehorende beweging zich kan ontwikkelen, startend met een kwalitatief demoexperiment en eindigend met het vaststellen van het vierde significante cijfer van g. Met het verschuiven van de jaren, schuift het leerdoel mee.



• Kritisch? Ik?! Ontwikkeling van een kritische houding in een leerlijn onderzoeken
  NTvN
  C.F.J. Pols
  
  Om de geringe leeropbrengst van practica te vergroten, ontwikkel en test ik in mijn promotieonderzoek een leerlijn onderzoeken. De activiteiten van deze leerlijn richten zich op het ontwikkelen van de benodigde kennis en kritische houding om een onderzoek succesvol uit te voeren. In dit artikel bespreek ik de eerste stap: leerlingen prikkelen om überhaupt een goed onderzoek op te wíllen zetten.

2020

• Bouw een demoproef
  NVOX 45 (10), 58-59.
  C.F.J. Pols, Hut, R.W., Oosterlaan, L., van Braak, M., Collenteur, F.
  
  In het eerstejaars vak Design Engineering voor fysici van Technische Natuurkunde Delft bouwen groepjes stu­denten voor hun eindopdracht een demonstratieproef die een natuurkundig fenomeen laat zien. Het belang­rijkste leerdoel is het in de praktijk leren brengen van natuurkundige kennis via een aangeleerd, gestructureerd ontwerpproces. Veel van de activiteiten uit het vak zijn bruikbaar in en interessant voor het VO.



• Practicum, net even anders
  NVOX 45 (8), 438-439.
  C.F.J. Pols
  
  Practicum; dertig leerlingen doen in vijftig minuten allemaal dezelfde handelingen, verzamelen dezelfde data waarbij ze hopelijk tot dezelfde conclusie komen. Het practicum blijft daarmee wel beperkt tot het zelfstandig data verzamelen en het trekken van die ene conclusie. Kan dat niet anders? Door het centraal delen van data blijft er tijd over voor een centrale discussie. In dit artikel zet ik uiteen hoe dit principe bij diverse practica toegepast kan worden.

2019

• De Scientific Graphic Organizer
  NVOX 44 (8), 410-411.
  C.F.J. Pols
  
  Een dikke stapel verslagen ligt op het bureau te wachten op nakijken. En wat staat er precies in, en wil je dat ook echt toetsen wat erin staat? Kan dat niet anders? Een Scientific Graphic Organizer zou in sommige gevallen kunnen helpen.



• De mens van Vetruvius
  NVOX 44 (6), 286-286.
  C.F.J. Pols
  
  Leren onderzoeken is een belangrijk onderdeel van het natuurwetenschappelijk curriculum en kennis over onderzoeken is essentieel bij het succesvol uitvoeren van practica. Maar het lukt ons nog niet goed om leerlingen de verschillende aspecten van onderzoeken te onderwijzen. In dit artikel een korte opdracht die je aan het begin van het jaar kunt doen waarin essentiële dingen over onderzoeken naar voren komen.



• Leren onderzoeken: een praktische aanpak in klas 4
  NVOX 44 (2), 98-99.
  C.F.J. Pols
  
  Leren onderzoeken is een belangrijk maar lastig aspect in natuurwetenschappelijk onderwijs. Met twee praktische onderzoeken probeerde ik de relevantie van het gebruik van wetenschappelijke standaarden bij te brengen en leerlingen inzicht te geven in het belang van kwalitatief en kwantitatief accurate data. Een relevante context lijkt hierin een belangrijke factor te zijn.

2018

• Leerlingen leren onderzoeken
  Nederlands Tijdschrift voor Natuurkunde, 84 (11), 45-47.
  C.F.J. Pols
  
  De meeste leerlingen voeren een natuurkundepracticum op een niet-wetenschappelijke manier uit. Kritisch nadenken over de opzet en uitvoering van hun eigen onderzoek blijkt lastig. Door bij meerdere practica hier aandacht aan te schenken, lijken de leerlingen zich bewuster te worden dat dit een belangrijk onderdeel is van onderzoek doen.



• De hellingproef: Een practicum over het ontbinden van krachten in componenten
  NVOX, 47 (8), 442-443.
  C.F.J. Pols
  
  Het ontbinden van krachten is en blijft moeilijk voor leerlingen in de vierde klas en vraagt veel oefening. Het liefst laten we leerlingen steeds op een andere wijze oefenen totdat het kwartje valt. In dit practicum gaat het over het ontbinden van zwaartekracht in verschillende componenten. Het practicum is ook uit te voeren met meer focus op de onderzoekscomponent. In dit artikel de beschrijving en achtergrond van het practicum zelf.



• Beweging in stop-motion
  NVOX, 43 (5), 244-245.
  C.F.J. Pols
  
  Op twitter kwam ik een leuke activiteit van natuurkundedocent Joe Cossette tegen. Zijn leerlingen moesten een stop-motionfilmpje maken van een beweging. Ik besloot dit ook in mijn 4e klas te doen en kwam er zo achter dat dit een leuke activiteit is die op verschillende manieren gebruikt kan worden.

2017

• Snaartheorie in de praktijk
  NVOX, 42 (2), 72-73.
  C.F.J. Pols
  
  Bij het relatief nieuwe onderwerp ‘materialen’ zijn nog weinig practica. Voor 4V hebben we een practicum gemaakt waarbij leerlingen de elasticiteitsmodulus van een nylon gitaarsnaar kunnen bepalen door de frequentie van de snaar te meten bij verschillende rek. Als zij de proef secuur uitvoeren, is het resultaat redelijk nauwkeurig.



• Technisch ontwerpen in 4V
  NVOX, 42 (1), 40-41.
  C.F.J. Pols
  
  Technisch ontwerpen is een verplicht onderdeel van het schoolexamen natuurkunde. Als je technisch ontwerpen combineert met een ander onderwerp, zoals elektriciteit, is er voldoende tijd voor. Het leverde bij ons een onverwacht succes op in 4V.



• Show de Fysica 2: Natuurkunde laat je zien
  NVON: Nederlandse Vereniging voor Onderwijs in de Natuurwetenschappen
  Frederik, I., van den Berg, E., te Brinke, L., Dekkers, P., Pols, F., Sonneveld, W., Spaan, W., van Veen, N., van Woerkom, M.



• Leerstofdomeinen: Technische automatisering
  in Kortland, K., Mooldijk, A. Poorthuis, H., Handboek natuurkundedidactiek, 206-211.
  A. Mooldijk & C.F.J. Pols.

2016

• Een leerlingpracticum quantummechanica voor minder dan € 30,-
  NVOX, 41 (3), 132-133
  C.F.J. Pols & J.P. Nelk
  
  Ben je bezig met quantummechanica in 6 vwo en vind je het lastig om een leerlingen practicum te laten doen? Wij hebben een leerlingexperiment ontwikkeld om de constante van Planck te bepalen waarbij de Arduino (zie kader) gebruikt moet worden. De kosten zijn daardoor beperkt. Een vergelijkbare demonstratieproef is ook te vinden in het NVON boek Showdefysica (Frederik et al., 2015).



• Een foto of grafiek zegt meer dan 1000 woorden
  NVOX, 41 (2), 68-69.
  C.F.J. Pols
  
  Leerlingen hebben vaak moeite om bij practica rekening te houden met meetonzekerheid. Zij zien niet in waarom een proef herhaald moet worden en waarom dit een betrouwbaarder resultaat geeft. Met deze eenvoudige meting kun je ze dit laten zien.

2015

• Een versnelling langs een helling
  NVOX, 40 (4), 178-179
  C.F.J. Pols
  
  Om het ontbinden van vectoren in componenten te oefenen in klas 6 bedacht ik een practicum waarbij we de luchtkussenbaan gebruiken. Onder de luchtkussenbaan plaatsen we een stapel papier waardoor het karretje ‘vanzelf’ naar beneden glijdt. Met dit practicum worden meerdere doelen gedekt.